Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji to plan działań, których realizacja pozwali firmie produkcyjnej osiągnąć oczekiwany poziom rozwoju wyznaczony przez wprowadzenie rozwiązań Przemysłu 4.0. Na bazie strategicznych celów organizacji tworzony jest dokładny opis działań i zadań, jakie należy kolejno zrealizować, aby je osiągnąć. Warto przy tym pamiętać, że mapa drogowa, niezależnie od tego, którego obszaru firmy dotyczy, jest rozwiązaniem długoterminowym. Musi więc ona w dynamiczny sposób uwzględniać aktualne potrzeby przedsiębiorstwa produkcyjnego, pojawiające się nowe rozwiązania i dostosowywać swój kształt do nich. Dzięki temu mapa pozostanie aktualna dla danej firmy i będzie można ją efektywnie wykorzystywać przez cały okres wdrażania strategii organizacji.
Jak widać, do realizacji założeń postulowanych przez Przemysł 4.0 prowadzi prawidłowo wykonana Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji. W dalszej części niniejszego artykułu wyjaśniamy m.in.: czym jest taka mapa drogowa, jak wygląda proces jej budowy oraz jakie korzyści płyną z jej wdrożenia.
Znaczenie cyfryzacji i automatyzacji jako narzędzi Przemysłu 4.0 w firmie produkcyjnej
Zachowanie konkurencyjności i rentowności w przypadku współczesnej firmy produkcyjnej jest nie lada wyzwaniem. Nadążanie za postępującymi zmianami jest możliwe, jeśli przedsiębiorstwo podejmie się cyfryzacji oraz automatyzacji zachodzących w nim procesów. Automatyzacja i cyfryzacja wraz z nowymi, inteligentnymi technologiami stanowiącymi ważną składową Przemysłu 4.0 przyczyniają się do realizacji celu, jaki jest optymalizacja procesów produkcyjnych w organizacji. Aktualnie wśród najistotniejszych technologii wprowadzanych w firmach w ramach czwartej rewolucji przemysłowej znajdują się m.in.:
- Przemysłowy Internet Rzeczy (IoT),
- roboty autonomiczne,
- integracje systemów,
- cloud computing,
- wytwarzanie przyrostowe,
- Big Data, Machine Learning i Al
- rozszerzona i wirtualna rzeczywistość,
- automatyzacja procesów biznesowych (RPA).
Jakie korzyści przynoszą organizacji cyfryzacja, automatyzacja oraz inteligentne rozwiązania związane z Przemysłem 4.0? Do najistotniejszych benefitów płynących z wdrożenia takich zmian zalicza się m.in.:
- wzrost jakości produktowej i procesowej,
- podniesienie poziomu efektywności przedsiębiorstwa,
- zwiększenie wydajności poszczególnych procesów,
- dramatyczną poprawę w obszarze zbierania, przetwarzania i raportowania danych z produkcji, utrzymania ruchu czy kontroli jakości,
- wzrost efektywności procesów zarządczych w organizacji i oparcie ich o rzetelne dane,
- redukcję kosztów oraz minimalizację strat,
- minimalizację udziału ludzi w monotonnych procesach przetwarzania danych,
- poprawę komunikacji oraz obiegu informacji w organizacji.
Czym są Mapy Drogowe Cyfrowej Transformacji?
Zanim omówimy to, w jaki sposób Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji prowadzi do osiągnięcia założeń cechujących Przemysł 4.0 i przedstawimy przykład tego, jak taką mapę zbudować, należy najpierw scharakteryzować samo zagadnienie mapy drogowej w firmie.
Pojęciem mapy drogowej w biznesie określa się plan składający się z jasno określonych kroków, których podjęcie jest niezbędne do osiągnięcia zarówno krótkoterminowych, jak i długoterminowych celów wynikających z obranej strategii. Za pomocą tego rodzaju mapy przedstawia się najczęściej duży projekt czy wręcz trasformacje organizacji – z tego powodu kluczową rolę odgrywają takie kwestie jak:
- sprecyzowanie strategicznego celu, który chce osiągnąć organizacja,
- wytyczenie wieloetapowej ścieżki, jaką należy podążać, by dojść do celu.
Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji koncentruje się na przedstawieniu schematu poszczególnych inicjatyw oraz relacji między nimi w sposób klarowny i zrozumiały dla uczestników danego projektu. Podjęcie tych inicjatyw służy osiągnięciu obranych przez firmę celów z użyciem technologii cyfrowych, a także innych narzędzi Przemysłu 4.0
Kto zazwyczaj decyduje się na przygotowanie Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji? Nasze doświadczenia wskazują, że najczęściej taki krok podejmują przedsiębiorstwa, które:
- rozpoczęły już działania wdrożeniowe i szukają źródeł dofinansowania inwestycji, a programy dofinansowań wymagają Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji,
- zdają sobie sprawę z roli Przemysłu 4.0 w strategii rozwoju organizacji i potrzebują dodatkowych środków finansowych,
- przygotowały już pewną strategię cyfryzacji lub dążenia w kierunku Przemysłu 4.0, a mapa w rzeczywisty sposób ma przysłużyć się wyznaczeniu kierunku wdrożeniu zmian – dla takich podmiotów dofinansowanie pełni rolę dodatkowego bodźca, a nie głównej motywacji.
Jak wygląda proces budowy Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji?
Kiedy wiemy już, czym jest Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji i w jaki sposób jest ona związana z Przemysłem 4.0, możemy przeanalizować, jak wygląda przebieg jej budowy. Na początku warto określić, jakie podmioty w organizacji biorą udział w tym procesie. W przygotowywaniu Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji biorą udział:
- właściciele oraz zarząd,
- top management,
- specjaliści odpowiedzialni za funkcjonowanie obszarów podlegających analizie.
Kolejnym aspektem, który należy przeanalizować w kontekście Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji, jest przebieg jej budowy oraz to, z czego się składa.
Przebieg budowy Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji
Jak krok po kroku stworzyć Mapę Drogową Cyfrowej Transformacji? Jest to wieloetapowy proces, który powinien przebiegać według ustalonego planu działania. Przebieg jej budowy w wykonaniu specjalistów Entra Group można zobrazować za pomocą poniższego schematu.
- Przedstawienie metodologii ADMA oraz wybranie z grona pracowników grupy osób, które wezmą udział w diagnozie i wypełnianiu ankiety.
- Przeprowadzenie ankiety, np. w postaci formularza internetowego – należy zadbać o to, aby pracownicy wypełniali ankiety niezależnie od siebie.
- Wizyty w obszarach podlegających ocenie, a także odbycie spotkań z wybranymi pracownikami firmy. To kluczowy etap umożliwiający skuteczne zrozumienie potrzeb cyfryzacyjnych firmy. W jego ramach konsultanci zapoznają się z aktualnie stosowanymi rozwiązaniami i procesami oraz przedyskutują dostępne rozwiązania.
- Zebranie do tej pory zidentyfikowanych inicjatyw w obszarze potrzeb narzędzi Przemysłu 4.0 i optymalizacji procesowych.
- Określenie priorytetów i sekwencji transformacji cyfrowej, która pozwoli optymalnie realizować cele biznesowe Klienta.
- Sporządzenie wstępnego raportu obejmującego takie aspekty jak m.in. charakterystyka dotychczasowego modelu przedsiębiorstwa, określenie poziomu, na jakim są wykorzystywane technologie cyfrowe, Plan Rozwoju będący następstwem audytu procesów operacyjnych, a także Mapę Drogową Cyfrowej Transformacji, która powinna wskazywać kierunki rozwoju oraz zidentyfikowane priorytetowe projekty.
- Bardzo istotnym krokiem są także warsztaty strategiczne z klientem, w trakcie których przeprowadzane są dogłębne dyskusje z osobami odpowiedzialnymi za przeprowadzenie transformacji w swoich obszarach. Kluczową kwestią w trakcie tych warsztatów jest prezentacja potencjalnych obszarów rozwoju, a także ustalonych celów strategicznych realizowanej transformacji.
- Etapem wieńczącym budowę jest sporządzenie dokumentu Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji. Zawiera on spis najistotniejszych projektów oraz inicjatyw obszarze wdrożenia technologii Przemysłu 4.0. W dokumencie Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji powinny znaleźć się między innymi: opis oraz definicja celów tej transformacji, opis priorytetowych projektów i inicjatyw wraz z ich skategoryzowaniem na podstawie oceny wielu aspektów takich jak np. skala wpływu, przewidywane nakłady inwestycyjne czy okres wdrożeniowy, schemat przebiegu transformacji oraz kolejno podejmowanych działań, a także plan działań, które należy podjąć, aby uruchomić fazę implementacyjną.
Z czego składa się Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji?
W budowie pełnej Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji możemy wyróżnić m.in. część diagnostyczną oraz część wdrożeniową. Część diagnostyczna Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji dzieli się na wiele składowych. W jej ramach sporządza się kilka istotnych charakterystyk, takich jak:
- ogólna charakterystyka organizacji,
- charakterystyka otoczenia oraz trendów rynkowych w kontekście rozwiązań Przemysłu 4.0,
- potencjał organizacji do wprowadzenia nowoczesnych rozwiązań z palety Przemysłu 4.0,
- charakterystyka dotychczasowego modelu biznesowego.
Jednym z kluczowych elementów tej części jest także poparta uzasadnieniem identyfikacja obszarów potencjału w przedsiębiorstwie pod kątem transformacji cyfrowej. Ważną rolę odgrywa również rzetelna diagnostyka efektywności poszczególnych procesów.
Należy pamiętać o tym, że część diagnostyczna Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji nie może się obyć bez oceny dojrzałości cyfrowej firmy produkcyjnej. Jak zrealizować to zadanie? W tym celu polecamy zastosowanie metodologii ADMA (ADvanced MAnufacturing). Jej podstawowe założenie wskazuje, że osiągnięcie przez zakład statusu Fabryki Przyszłości wymaga przeprowadzenia transformacji w jego siedmiu głównych obszarach.
- Zaawansowane technologie produkcji – analiza dotyczy zarządzania, planowania oraz integracji nowych technologii w procesie produkcyjnym.
- Cyfrowa Fabryka – analizie poddaje się między innymi wykorzystanie oraz integrację narzędzi cyfrowych, które wspierają procesy planowania oraz realizacji produkcji i dostaw.
- EKO fabryka – analizowana jest świadomość oraz wdrożone procesy optymalizacji w obszarach mogących mieć wpływ na dobrostan środowiska.
- Inżynieria zorientowana na klienta końcowego – w tym obszarze oceniany jest stopień zaangażowania klientów w procesach projektowania.
- Organizacja skoncentrowana na człowieku – gruntownej ocenie podlega poziom zaangażowania pracowników w rozwój firmy oraz jej procesów.
- Inteligentna produkcja – weryfikacja technik produkcyjnych wykorzystujących współpracę ludzi oraz maszyn pod kątem wydajności, elastyczności i jakości produkcji.
- Otwarta fabryka zorientowana na łańcuch wartości – sprawdzane jest m.in. zaangażowanie firmy w efektywnych sieciach współpracy.
Warto podkreślić, że ADMA zyskała uznanie w oczach wielu specjalistów – co więcej, PARP rekomenduje ją jako metodologię oceny dojrzałości cyfrowej przedsiębiorstwa. Po dokonaniu oceny należy sporządzić wnioski i plan dalszych działań oparty na całej części diagnostycznej.
Drugim ważnym segmentem Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji jest część wdrożeniowa. Do jej podstawowych elementów zalicza się:
- charakterystykę inwestycji,
- plan wdrożenia,
- planowane źródła inwestowania.
Bardzo dużą wagę ma w tym przypadku umiejętne stworzenie szczegółowej listy inicjatyw. Należy ją ułożyć w sekwencję w czasie, co pozwoli zaprezentować w zrozumiały sposób poszczególne kroki wdrożenia. Odpowiednio przygotowana Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji to klucz do udanych przemian w organizacji w tym zakresie.
Dlaczego istotnym elementem MDCT powinna być także analiza procesów w organizacji?
W kontekście Map Drogowych Cyfrowej Transformacji należy pamiętać o dużej roli, jaką odgrywa analiza procesów w całej organizacji. Z czego wynika istotność tej kwestii? Prawidłowo opracowane, precyzyjne procesy, wspierające je narzędzia oraz zaangażowanie pracowników są kluczem do satysfakcjonujących efektów. Transformacja cyfrowa ograniczająca się wyłącznie do nowych narzędzi nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, jeśli nie będzie temu towarzyszyć rozwój i optymalizacja pozostałych z wymienionych obszarów. Dobrze opisuje to jedno z założeń klasycznej automatyzacji procesów: “Nie automatyzuje się nieoptymalnych procesów – bo w efekcie będziemy mieli ten sam bałagan, tylko zautomatyzowany”.
Przeszkody w procesie wdrożenia Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji
Decydując się na wdrożenie Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji, można napotkać na swojej drodze różne przeszkody. Na co należy być wyczulonym, gdy chce się przeprowadzić taki proces w swojej firmie? Szczególnie problematyczne mogą okazać się m.in.:
- niedostateczne zaangażowanie top managementu,
- trudności ze zrozumieniem sensu wprowadzanych zmian oraz celu, do realizacji którego dąży firma,
- niewystarczające przygotowanie pracowników do nadchodzących zmian,
- próba znalezienia oszczędności w niewłaściwych obszarach,
- brak wiedzy na temat obecnie dostępnych rozwiązań oraz idących za nimi możliwości,
- brak zaangażowania innych obszarów firmy w zakresie lepszego wykorzystania wdrażanych rozwiązań.
Jakie korzyści daje Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji?
Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji jest rozwiązaniem, które może zapewnić korzystającej z niej firmie wiele korzyści. Wśród najistotniejszych plusów płynących z wykonania tej mapy można wyróżnić m.in.:
- wyznaczenie strategicznego celu, w kierunku którego chcemy zmierzać,
- wskazanie kierunków rozwoju oraz obszarów o wartym uwagi potencjale,
- wypracowanie propozycji rozwiązań prowadzących do osiągnięcia celu,
- stworzenie i usystematyzowanie szczegółowego planu inicjatyw oraz sformułowanie poszczególnych kroków ich wdrożenia.
Mapa Drogowa Cyfrowej Transformacji pozwala nam określić, w jakiej sytuacji znajduje się aktualnie firma, zidentyfikować obszary, które mogą zostać zoptymalizowane i scyfryzowane, a także określić drogę, jaką należy w tym celu obrać. Dzięki temu rozwiązaniu możliwe jest udane przeprowadzenie transformacji cyfrowej i spełnienie założeń Przemysłu 4.0.
Warto dodatkowo wspomnieć o tym, że w najbliższych latach firmy decydujące się na transformację cyfrową będą mogły liczyć na dofinansowanie publiczne. Przykładem takiego rozwiązania, które może zainteresować organizacje z segmentu MSP, jest program Polska Wschodnia czy EDIH (European Digital Innovation Hub) – program, w którym bierzemy udział jako członek konsorcjum hub4industry wraz z m.in. Krakowskim Parkiem Technologicznym.. Aby jednak uzyskać takie środki, niezbędne będzie wykonanie Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji.
Jakie są kluczowe wskaźniki efektywności?
Istnieje bardzo wiele różnych kluczowych wskaźników efektywności KPI, które różnią się w zależności od tego, jaki dział firmy bądź jaki proces w niej zachodzący weźmiemy pod uwagę. Jak mogą kształtować się kluczowe wskaźniki efektywności w przypadku różnych procesów? Oto kilka przykładów.
- Produkcja: OEE, Wydajność.
- Logistyka: Wskaźnik kosztu magazynowania, Wskaźnik zgodności stanów magazynowych, OTIF.
- Zarządzanie zapasami: Wskaźnik pokrycia, Raport X-Ray.
- Utrzymanie ruchu: MTTR, MTBF.
- Marketing: Liczba zapytań ofertowych ze strony internetowej, Liczba rezygnacji z newslettera.
Jak widać, mierniki efektywności produkcji będą znacząco różnić się od tych, które mogą być stosowane w marketingu. Niezależnie jednak od tego, jakiego obszaru mają one dotyczyć, charakterystyka dobrze zdefiniowanych wskaźników KPI w organizacji jest podobna. Wśród najistotniejszych cech takich wskaźników można wyróżnić m.in. to, że:
- umożliwiają monitorowanie statusu realizacji celów biznesowych danego obszaru,
- klarownie prezentują pracownikom oczekiwania przełożonych,
- wskazują zakres, w którym możliwa jest poprawa, a co za tym idzie, pozwalają szacować potencjał rozwoju organizacji,
- budują transparentność działań,
- umożliwiają szybką reakcję na ewentualne problemy,
- zmieniają organizację ze zbioru indywidualności w zespoły, które są świadome kierunku, w jakim firma chce podążać,
- nie generują dodatkowego administracyjnego obciążenia – brak skomplikowanych raportów,
- motywują pracowników do aktywnej postawy,
- zapewniają zespołowi informacje konieczne do podejmowania decyzji,
- prezentują efekty pracy zespołu oraz podsumowują jego efektywność.
Podsumowanie
Firmy, które chcą dążyć do osiągnięcia cyfrowej transformacji organizacji w kierunku Przemysłu 4.0, powinny zdecydować się na sporządzenie Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji. Dzięki niej jest formułowany strategiczny cel, do jakiego chcemy dążyć, a także precyzujemy drogę do niego oraz środki, za pomocą których chcemy ten go osiągnąć. Opracowanie i wdrożenie Mapy Drogowej Cyfrowej Transformacji stanowi nie lada wyzwanie, dlatego warto w tym celu skorzystać z pomocy profesjonalistów z Entra Group.
Nasza firma od lat pomaga przedsiębiorstwom produkcyjnym w skutecznym przejściu transformacji cyfrowej. Zapewniamy Klientom również fachowe wsparcie w innych obszarach, takich jak np. wprowadzenie systemu zarządzania Lean Management. Naszą specjalnością jest także optymalizacja procesów produkcyjnych, którą realizujemy, wykorzystując również przygotowany przez nas, autorski Model by Entra składający się z trzech komplementarnych produktów:
- Fit Factory – tworzony przez takie elementy jak m.in. Efektywna Organizacja Produkcji, Optymalna Kontrola Jakości czy Automatyzacja i Cyfryzacja Produkcji,
- Flow Factory, w którego skład wchodzą m.in.: optymalizacja transportu wewnętrznego, optymalizacja procesów magazynowych oraz optymalizacja procesów logistycznych,
- Focus Factory umożliwiający skuteczne i precyzyjne Planowanie Operacyjne oraz optymalizację zapasów w organizacji.
Chcesz, aby Twoje przedsiębiorstwo przeszło efektywną transformację cyfrową i dołączyło do organizacji, w których zagościł Przemysł 4.0? Zapraszamy do kontaktu.
