Obsolit to potoczny termin otrzymany na drodze spolszczenia angielskiego słowa obsolescence, które w tym kontekście można przetłumaczyć jako nieprzydatność lub bezużyteczność. Jako obsolity określa się pozycje materiałowe, np. wyroby, towary lub materiały, które cechuje wysokie ryzyko braku wykorzystania lub przydatności dla działalności operacyjnej firmy. Należy w tym miejscu zauważyć, że powstawanie obsolitów wiąże się z dużym zagrożeniem nie tylko dla działalności operacyjnej organizacji, ale także dla jej kondycji finansowej.
Co sprawia, że w przedsiębiorstwie produkcyjnym pojawia się pozycja materiałowa, którą można określić jako obsolit? Przyczyn tego negatywnego zjawiska należy szukać w trzech obszarach: procesowym, ludzkim i narzędziowym.
Jakie czynniki w obszarze procesów sprzyjają powstawaniu obsolitów? Ważną kwestią przyczyniającą się do zwiększenia liczby obsolitów w firmie jest brak precyzyjnych klasyfikacji pozycji, który sprawia, że utrudnione jest odpowiednie przypisanie czasu poświęconego poszczególnym pozycjom materiałowym. Do przyczyn źródłowych problemu, jakim są obsolity w przedsiębiorstwie, należą również m.in.:
- brak monitorowania pozycji nierotujących, tzw. nierotów, które z czasem stają się obsolitami,
- uznawanie odpisów na obsolity (tzw. write-off) za normalny element funkcjonowania organizacji,
- brak systematycznej wyceny obsolitów.
Aby wyeliminować problem powstawania obsolitów, niezbędna jest nie tylko optymalizacja procesów w obszarze magazynowania i produkcji, ale także zadbanie o czynnik ludzki, który odgrywa kluczową rolę w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Do działań, jakie należy podjąć na rzecz poprawy aktualnej sytuacji, można zaliczyć m.in.:
- zwiększenie kompetencji oraz wiedzy, w jaką są wyposażeni zarówno szeregowi pracownicy, jak i osoby decyzyjne,
- wyznaczenie racjonalnych celów oraz mierników efektywności zarządzania zapasami,
- zwiększenie świadomości pracowników oraz promowanie wśród nich proaktywnej, otwartej postawy.
Jeśli firmie zależy na tym, aby jej pracownicy mogli realizować swoje zadania efektywnie, musi zapewnić im odpowiednie narzędzia. Brak wdrożenia takich rozwiązań, jak wsparcie systemowe ERP czy narzędzia do prowadzenia gospodarki magazynowej, np. dedykowane aplikacje WMS, w dużym stopniu zwiększa ryzyko kolejnych obsolitów.
