5xDlaczego, której inna nazwa to np. metoda 5 Why, jest prostą, szybką, ale wysoce efektywną metodą rozwiązywania problemów sytuacyjnych, polegająca na zadawaniu pytania „Dlaczego?” do momentu znalezienia przyczyny. Jej autorem jest Sakichi Toyoda, a samo innowacyjne narzędzie zostało rozwinięte i wykorzystane między innymi w znanym Toyota Production System.
5xDlaczego lub, z angielskiego, 5 Why to metoda, która pozwala na precyzyjne przyjrzenie się objawom problemu, a następnie na zrealizowanie celu, jakim jest identyfikacja jego prawdziwej genezy. Do źródła problemu dochodzi się w sposób iteracyjny, czyli tak długo zadaje się kolejne pytania, aż dotrze się do przyczyny danej trudności lub okaże się, że odpowiedzi się zapętlają. Warto podkreślić, że proces ten często wymaga dokładnego przemyślenia uzyskanej odpowiedzi przed przejściem do kolejnego etapu. Często efekt jest taki, że przyczyna źródłowa danego problemu okazuje się mieć inną naturę, niż początkowo zakładano, np. procesową lub kompetencyjną, a nie technologiczną.
Zastosowanie i zalety metody 5 Why
Metodę 5xDlaczego chętnie wykorzystuje się w metodologii DMAIC, zgodnie z którą może być przeprowadzana optymalizacja procesów. W firmach produkcyjnych metoda 5xDlaczego najczęściej jest stosowana na poziomie pracowników operacyjnych. Do jej najważniejszych zalet należą:
- wysoka skuteczność w zakresie dochodzenia do prawdziwej przyczyny danego problemu,
- prostota i uniwersalność,
- brak konieczności specjalistycznego przygotowania pracowników.